Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, podmiot powiązany z innym podmiotem, to jednostka dominująca, znaczący inwestor, jednostki zależne, współzależne i stowarzyszone, a także podmioty znajdujące się wraz z jednostką pod wspólną kontrolą. Ustawa skupia się wyłącznie na powiązaniach w rozumieniu podmiotów prawnych.
Ustawodawstwo o cenach transferowych wyróżniają trzy podstawowe rodzaje powiązań między podmiotami:
- kapitałowe,
- organizacyjne,
- osobowe.
Podmioty powiązane kapitałowo istnieją wówczas, gdy jedna z osób bądź jeden z podmiotów ma prawo głosu wynoszące więcej niż 5% wszystkich praw głosu w drugim podmiocie lub też dysponuje bezpośrednio takim prawem.
Podmioty powiązane organizacyjnie lub inaczej zarządczo-kontrolne występują, gdy ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu innymi podmiotami lub ich kontroli.
Podmioty powiązane osobowo istnieją w sytuacji, kiedy dojdzie do połączenia funkcji członka zarządu i rady nadzorczej (lub innej roli kierowniczej) w dwóch zróżnicowanych podmiotach bądź poprzez sprawowanie funkcji w jednym z podmiotów przy równoczesnym posiadaniu 5% udziałów w drugim podmiocie. Dla relacji pomiędzy podmiotami krajowymi, przepisy wskazują na powiązania pomiędzy podmiotami o charakterze rodzinnym występujące między osobami ze sobą spokrewnionymi oraz spowinowaconymi lub wynikające ze stosunku pracy oraz powiązania o charakterze majątkowym.
Kiedy podmioty powiązane mają obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej?
Istnienie wzajemnych powiązań między podmiotami ma bardzo istotny wpływ na zakres ich obowiązków w kwestii podatku dochodowego, a także na wysokość zobowiązań podatkowych.
Obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej transakcji, które mają miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi, zarówno kapitałowo, organizacyjnie jak i osobowo, wynika z ustawy o podatku dochodowym. Zgodnie z art. 9a ust. 2 obowiązek ten obejmuje transakcje, w których łączna kwota wynikająca z umowy bądź rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym przekracza równowartość:
- 100 000 euro – kiedy wartość transakcji jest niższa bądź równa 20% kapitału zakładowego podmiotu zawierającego transakcję (dotyczy wyłącznie podatników CIT),
- 30 000 euro – w przypadku świadczenia usług, sprzedaży bądź udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych,
- 20 000 euro – w sytuacjach, gdy kwota niezapłaconych należności przekazywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na obszarze państwa stosującego szkodliwą konkurencję,
- 50 000 euro – w pozostałych przypadkach.
Podane wyżej wartości w euro są przeliczane na złotówki według średniego kursu euro obowiązującego w ostatnim dniu roku podatkowego, poprzedzającego rok, w którym została zawarta transakcja objęta obowiązkiem sporządzenia dokumentacji.